چکیده :
این بنا که به مسجد جامع و مسجد جمعه نیز شمولت دارد، در بخش قدیمی اصفهان، ضلع غربی خیابان هاتف و انتهای بازار بزرگ واقع گردیده و یکی از برجسته ترین آثار معماری ایران است و از آنجا که بخش های مختلف آن در دوران های مختلف تاریخی ساخته و پرداخته شده اند مجموعه حاضر چون موزه عظیمی، معرف روند تحول و تکمل معماری ایران در دوران اسلامی است به طبق متون تاریخی و تایید بررسی های باستان شناسی، بنای اولیه مسجد در بوما به قرن دو هجری است قدیمی ترین شرح حال که پیرامون مسجد قدیمی در دست داریم، شرحی است که رسانه «محاسن اصفهان» در سال 421 هـ . ق توسط فضل بن سعید بن الحسین المافروخی به رشته تحریر درآمده است. به طبق این نوشته ، مسجد اولیه بنای بزرگی بود.
که توسط احزاب قبیله طیران (تیرون) در قرن دوم هجری بنا گردیده بود. در سال 226 هـ . ق در عهد خلافات معتصم عباسی مسجد را بازسازی کرد. پس ابوعلی فرزند رستم آن را در زمان خلافت مقتدر وسعت بخشید. در دوره آل بویه احتمالاً توسط صاحب ابوالقاسم اسماعیل بن عباد وزیر دو تن از پادشاهان آن بویه بازسازی شد و از طرف صمن گسترش یافت. در این دوره با ایجاد یک ردیف ستون های آجریبه شیوه ساخت و تزئین دوره آل بویه، شبستان های اطراف صحن را از چهار جهت گسترش دادند. شبستان جانب قبله به عمق 6 دهانه طاق، در این روزگار، از دیگر شبستان ها وسعت تر بوده است.
شبستان شمال دارای عمق 4 دهانه طاق دو شبستان شرقی ئ غربی هر یک به عمق دو دهانه طاق بوده اند دهانه مرکزی جعبه جنوبی و شمالی از وسعت بیشتری برخوردار بوده که این امر علاوه بر مرکز توجهی که معطوف محراب و جهت قبله می کرده، زمینه شکل گیری ایران را فراهم می کرده است.
این مجموعه، با دیوار خشتی قطور و مرتفعی محصور شده که نمای خارجی آن دارای طاق نماهای بوده است. ضخامت این دیوار با توجه به بررسی های باستان شناسی در پایه به 90/1 و در ارتفاع 5/4 متری به 75/1 متری رسیده است. حد اعلایبلندی دیوار 20/6 متر و طول جناح شرقی آن بالغ بر 105 متر می گردیده است. شبستان ها بخش دارای ستون هایی با طاق و گنبد آجری در بخش دیگر دارای ستون های چوبی و
تعداد صفحات : 9
فرمت فایل : word ( قابل ویرایش ) میباشد.
توجه : این فایل با بهترین کیفیت قابل پرینت میباشد.
